جک سقفی

جک سقفی صلیب دار

جک سقفی عراقی

جک سقفی چیست؟

جک سقفی، که به عنوان جک ساختمانی نیز شناخته می‌شود، ابزاری حیاتی در صنعت ساخت و ساز است. این ابزار به منظور تحمل بارهای وارده از سقف و جلوگیری از ریزش آن در زمان ساخت، به کار می‌رود. در واقع، جک‌های ساختمانی به عنوان تکیه‌گاه‌هایی عمل می‌کنند که از سقوط سقف در مراحل مختلف ساخت و ساز جلوگیری می‌کنند.
سقف‌ها، چه از نوع تیرچه بلوک، وافل، یا یونولیت باشند، همگی نیاز به یک تکیه‌گاه مناسب دارند تا بارهای وارده را به درستی تحمل کنند. جک‌های سقفی به ویژه در مراحل قالب‌بندی و آرماتوربندی نقش کلیدی ایفا می‌کنند. این جک‌ها به حمایت از قالب‌ها و آرماتورها در حین بتن‌ریزی کمک کرده و از نشست و عدم تراز شدن آنها جلوگیری می‌کنند. به همین دلیل، این ابزارها به نام‌های جک قالب‌بندی و جک آرماتوربندی نیز شناخته می‌شوند.

تعریف جک ساختمانی

جک ساختمانی ابزاری اساسی در فرآیند ساخت سازه‌های بتنی است که برای نگه‌داشتن و تثبیت قالب‌های بتن به کار می‌رود. این ابزار در انواع مختلفی تولید می‌شود و با نام‌های گوناگونی مانند جک سقفی، جک صلیبی، جک زیر سقفی و جک عراقی شناخته می‌شود.

معرفی انواع جک های  سقفی (ساختمانی)

در دسته‌بندی جک‌های ساختمانی، می‌توان آنها را به شش گروه اصلی تقسیم کرد: جک عراقی، جک ساده، جک صلیبی، جک صلیب متحرک، جک ساختمانی سبک و جک ساختمانی سنگین. در ادامه، به بررسی هر یک از این انواع خواهیم پرداخت.

جک عراقی

جک‌های عراقی، که بیشتر در کشور عراق مورد استفاده قرار می‌گیرند، به عنوان یکی از مهم‌ترین جک‌های سقفی شناخته می‌شوند. این جک‌ها به طور انبوه توسط شرکت صنعت یدک آذربایجان تولید می‌شوند و دارای خط تولید پیشرفته‌ای هستند. جک عراقی یا یودار به ویژه در کشورهایی مانند افغانستان، عراق، تاجیکستان و ایران محبوبیت زیادی دارد. این نوع جک‌ها به دلیل توانایی بالای تحمل بار، به ویژه پس از بتن‌ریزی سقف‌ها، بسیار مورد توجه قرار می‌گیرند.
در زمان سفارش جک، ممکن است با دو نوع جک یودار و تی شکل مواجه شوید. اگر سقف با استفاده از دو یا چند تیرک نگه‌داری شود، جک‌های سقفی یو شکل به کار می‌روند. اما در صورتی که تنها یک تیرک استفاده شود، از جک عراقی یا سقفی یودار بهره‌برداری می‌شود.

جک سقفی صلیبی T

جک سقفی صلیبی (T شکل) به نوعی از جک اشاره دارد که به شکل صلیب یا حرف T انگلیسی طراحی شده است. این جک می‌تواند در دو نوع قوطی یا ناودانی با طول 75 سانتی‌متر ساخته شود. ابعاد سرجک قوطی 3 در 5 سانتی‌متر است و اگر قسمت بالایی صلیب به شکل ناودانی باشد، این ناودانی دارای بال‌های 3 سانتی‌متری و جان 5 سانتی‌متری خواهد بود. همچنین، این جک دارای یک رزوه در قسمت میانی است که امکان تنظیم ارتفاع آن را فراهم می‌کند.
انواع جک‌های صلیبی T شکل شامل جک‌های سر قوطی و سر ناودانی هستند. طراحی کشیده سر صلیبی این جک، امکان استفاده از آن در بخش‌های مختلف را فراهم می‌آورد و به دلیل پوشش‌دهی بیشتر سقف، در مواقعی که نیاز به پوشش‌دهی قسمت‌های مهم سقف داریم، از این جک بهره می‌بریم. همچنین، در مواردی که از دو یا چند تیرک برای نگهداری سقف استفاده می‌شود، این جک کاربرد فراوانی دارد. به همین دلیل، جک صلیبی به عنوان رایج‌ترین نوع جک در صنعت ساختمان‌سازی شناخته می‌شود. جک‌های صلیبی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند.

جک سقفی صلیبی ثابت

جک صلیبی ثابت به نوعی از جک اشاره دارد که دارای صلیب ثابت است و برای مکان‌هایی که نیازی به چرخش در قسمت صلیب ندارند، بسیار مناسب می‌باشد. این نوع جک، رایج‌ترین نوع جک ساختمانی در پروژه‌های عمرانی است و به دلیل طراحی خاص خود، قابلیت تحمل بار بیشتری نسبت به جک‌های متحرک دارد.

جک سقفی صلیبی متحرک

از سوی دیگر، جک صلیبی متحرک دارای صلیب متحرک است که امکان چرخش در زوایای مختلف را فراهم می‌کند. این جک برای مکان‌هایی که نیاز به چرخش در قسمت صلیب وجود دارد، گزینه‌ای ایده‌آل است. همچنین، این جک می‌تواند به جک ساده تبدیل شود. با این حال، باید توجه داشت که متحرک بودن صلیب باعث می‌شود که این جک در برابر فشارهای وارده از سقف آسیب‌پذیرتر باشد و به دلیل عدم تعادل مشابه جک ثابت، قدرت تحمل بار کمتری دارد.
به طور کلی، جک‌های صلیبی به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. این متن به گونه‌ای بازنویسی شده است که از نظر سئو نیز بهینه باشد و ساختار جملات حفظ شود

جک سقفی ساده

جک ساده به نوعی از جک اشاره دارد که به جای ناودانی یا صلیب، دارای یک ورق مربع شکل با ابعاد 10 در 10 سانتی‌متر است. در چهار گوشه این ورق، سوراخ‌هایی تعبیه شده که با عبور سیم از آن‌ها، جک به خوبی مهار می‌شود. این نوع جک معمولاً برای زیر تیرچه‌ها و شاقول کردن دیوارها و ستون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جک‌ ها بر اساس وزن و میزان تحمل بار به دو دسته تقسیم می‌شوند:
جک سقفی سبک: در ساخت این نوع جک، از لوله‌ای با قطر 5 سانتی‌متر برای قسمت بالایی (لوله داخلی) و لوله‌ای با قطر 6 سانتی‌متر برای قسمت پایینی (لوله خارجی) استفاده می‌شود. همچنین، ضخامت لوله‌های به کار رفته در جک سبک 2 میلی‌متر است.
جک سقفی سنگین: برای ساخت جک‌های سنگین، از لوله‌هایی با ضخامت 2.5 میلی‌متر استفاده می‌شود. این جک‌ها قادر به تحمل وزن بیشتری نسبت به جک‌های سبک هستند. با این حال، به دلیل وزن بیشتر، هزینه خرید جک‌های سنگین نیز بالاتر است.

انواع جک سقفی بر حسب اندازه

جک سقفی 3.5 متری : این نوع جک، متداول‌ترین سایز موجود است و شامل لوله مادگی به طول 1.5 متر و لوله نری به طول 2 متر می‌باشد.
جک سقفی4 متری : این جک دارای دو ساختار متفاوت است. در ساختار اول، هر دو لوله نری و مادگی به طول 2 متر هستند. در ساختار دوم، لوله نری 2.5 متر و لوله مادگی 1.5 متر طول دارد.
جک سقفی 4.5 متری : این جک شامل لوله مادگی به طول 2 متر و لوله نری به طول 2.5 متر می‌باشد.
جک سقفی 5 متری : در این نوع جک، لوله بیرونی 2 متر و لوله درونی 3 متر طول دارد. استفاده از این سایز جک‌ها در ارتفاعات بالا چندان رایج نیست و برای افزایش ایمنی، بهتر است از اسکافلد مثلثی استفاده شود.

اجزای اصلی و ابعاد جک سقفی

جک‌های ساختمانی به طور کلی از اجزای ساده‌ای تشکیل شده‌اند که شامل رزوه، مادگی و نری می‌باشند. بر روی قسمت نری این جک‌ها، سوراخ‌هایی برای تنظیم ارتفاع وجود دارد که در فواصل منظم ۱۰ سانتی‌متری قرار گرفته و با استفاده از پیچ و مهره به مادگی متصل می‌شوند. طراحی بخش نری جک بسته به نوع سازه و نوع جک متفاوت است.
بخش پایینی جک از لوله‌ای با قطر تقریبی ۶ سانتی‌متر و ضخامت حدود ۲ میلی‌متر ساخته شده است. در حالی که بخش بالایی جک‌ها دارای قطر ۵ سانتی‌متر و ضخامت ۲.۵ میلی‌متر هستند. این ابعاد برای انواع رایج جک‌ها مانند جک صلیبی، جک یو شکل عراقی و جک تی شکل رعایت می‌شود.
جک‌های ساختمانی با توجه به مشخصات ذکر شده، قادر به تحمل وزنی تا ۱.۵ تن هستند. همچنین، وزن جک‌های قالب‌بندی بسته به ارتفاع آن‌ها و احتساب سرجک‌ها ممکن است متفاوت باشد.
نکته مهم در تولید انواع جک‌های ساختمانی، عدم استفاده از لوله‌های درزدار است، زیرا این نوع لوله‌ها می‌توانند ایمنی و استحکام جک را تحت تأثیر قرار دهند. جک‌های ساختمانی معمولاً در ارتفاع‌های بین ۳.۵ تا ۵ متر تولید می‌شوند و در پروژه‌های مختلف ساختمانی به کار می‌روند.

کاربردهای جک سقفی (ساختمانی)

جک سقفی به عنوان ابزاری حیاتی در صنعت ساختمان‌سازی، به منظور نگهداری موقت سقف سازه تا زمان تثبیت نهایی آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این جک‌ها یکی از نیازهای اساسی در فرآیند ساخت و ساز به شمار می‌روند.
اصلی‌ترین کاربرد جک‌های سقفی، کفراژبندی سقف‌ها و نگه‌داشتن بار سقف تا پایان مراحل ساخت طبقات است. هرچه کیفیت جک‌های ساختمانی بالاتر باشد و توانایی آن‌ها در مهار قالب‌ها و سقف بهتر باشد، نتیجه نهایی کار نیز مطلوب‌تر خواهد بود.
استفاده از جک‌های با کیفیت نه تنها به ایمنی سازه کمک می‌کند، بلکه می‌تواند در کاهش هزینه‌ها و زمان ساخت نیز مؤثر باشد.

انتخاب جک سقفی (ساختمانی) مناسب 

انتخاب جک ساختمانی مناسب برای پروژه‌های مختلف، مشابه سایر تجهیزات بتن‌ریزی و قالب‌بندی، به شرایط خاص ساخت و محل کاربرد آن بستگی دارد. در اینجا به برخی نکات کلیدی برای انتخاب جک مناسب اشاره می‌شود:
استفاده از جک‌های صلیبی : این نوع جک‌ها زمانی بهترین گزینه هستند که نیاز به پوشش‌دهی قسمت اصلی سقف وجود داشته باشد. استفاده از جک‌های صلیبی می‌تواند به کارفرما در کاهش هزینه‌های اجاره و خرید جک کمک کند و در عین حال ایمنی و استحکام سازه را تضمین نماید.
استفاده از جک‌های عراقی : این جک‌ها معمولاً در اسکلت‌های بتنی و پروژه‌هایی با شرایط خاص به کار می‌روند. جک‌های عراقی به دلیل طراحی مناسب، فضای کاری بهتری را فراهم می‌کنند و می‌توانند در پروژه‌های بزرگ و پیچیده کارایی بالایی داشته باشند.
علاوه بر این، عواملی مانند ارتفاع و وزن بار نیز در انتخاب نوع جک ساختمانی تأثیرگذار هستند و ممکن است نیاز به تغییر در انتخاب شما ایجاد کنند. همچنین، استفاده از لوله‌های با کیفیت در ساخت جک‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است تا ایمنی و دوام سازه تضمین شود.

نحوه محاسبه تعداد جک سقفی و روش اجرای آن

برای استفاده بهینه از جک‌های سقفی فلزی، به ازای هر متر مربع از سطح سقف، باید یک جک در نظر گرفته شود. با این حال، محاسبه میزان فشار بتن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا اگر فشار بتن بیش از 1.5 تن باشد، تعداد جک‌های مورد نیاز باید افزایش یابد. در غیر این صورت، ممکن است لوله نری جک دچار خمیدگی شود.
برای افزایش ایمنی، فاصله بین جک‌ها باید حدود 80 سانتی‌متر باشد و استفاده از کمرکش نیز توصیه می‌شود. همچنین، زیرسازی مناسب برای اجرای جک‌های ساختمانی بسیار حیاتی است. به طور کلی، سطحی که جک باید بر روی آن قرار گیرد، به دو حالت تقسیم می‌شود:
جک آرماتوربندی بر روی خاک نباشد: در این حالت، جک باید بر روی طبقه‌ای بالاتر از همکف قرار گیرد. بتن‌ریزی زیر جک باید به دقت انجام شود و سطح اتکا باید از مقاومت کافی برخوردار باشد تا بار به درستی و بدون خم شدن جک به سطح زیرین منتقل شود.
جک آرماتوربندی بر روی خاک اجرا شود: در این صورت، باید سستی خاک بررسی شود و در صورت نیاز، خاک‌ریزی تراکمی انجام گیرد. در غیر این صورت، احتمال نشست و در نتیجه، خطر فروپاشی افزایش می‌یابد. همچنین، استفاده از بلوک‌های بتنی می‌تواند به توزیع بهتر بار در سطح زیرین کمک کند.
نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که تراز نبودن یا سست بودن سطح زیرین جک می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند.

قیمت جک سقفی (ساختمانی)

قیمت جک‌های ساختمانی یا جک‌های قالب‌بندی به طور مستقیم تحت تأثیر هزینه مواد اولیه و نوع تولید آن‌ها قرار دارد. در فرآیند تولید جک، از موادی مانند لوله، پروفیل (قوطی) و رنگ استفاده می‌شود و نوسانات قیمت این مواد می‌تواند بر قیمت نهایی جک تأثیر بگذارد.
جک‌های ساختمانی در انواع مختلفی تولید می‌شوند و هر یک از آن‌ها بر اساس معیارهای خاصی قیمت‌گذاری می‌شوند. کیفیت ساخت جک نیز یکی از عوامل کلیدی در تعیین قیمت آن است.
انواع جک‌های سقفی شامل جک‌های صلیبی، ساده و یو شکل (عراقی) هستند که توسط شرکت آهن آنیل تولید می‌شوند. مشخصات این جک‌ها در جدولی ارائه شده است که شامل ابعاد و اندازه‌ها، ضخامت لوله‌ها، کیفیت مواد اولیه و وزن جک‌ها می‌باشد

لیست قیمت و مشخصات جک سقفی

به دلیل نوسانات شدید قیمت مواد اولیه مانند لوله، پروفیل، ورق و رنگ، در حال حاضر امکان ارائه لیست قیمت جک‌های سقفی نو در وبسایت وجود ندارد. برای دریافت اطلاعات دقیق تر و استعلام قیمت، لطفاً با ما تماس بگیرید.
انواع جک‌های سقفی در مجتمع البرز قالب به صورت صلیب‌دار و ساده تولید می‌شوند. مشخصات این جک‌ها در جدول زیر ارائه شده است که با مطالعه آن می‌توانید از ضخامت لوله‌های مورد استفاده و وزن جک‌های تولید شده مطلع شوید.
جک‌های سقفی ۳.۵ متری و ۴ متری صلیب‌دار، پرکاربردترین انواع جک‌ها در صنعت ساختمان سازی هستند.

نکات کلیدی در استفاده و خرید جک زیر سقفی

هنگام استفاده از جک سقفی تی شکل، حداکثر ارتفاع مجاز 3.5 متر است. استفاده از این جک در ارتفاعات بالاتر می‌تواند ایمنی را به خطر بیندازد و در این موارد، توصیه می‌شود از داربست اسکافلد استفاده کنید. برای جک‌های صلیبی، این ارتفاع به 3 متر کاهش می‌یابد.
مدت زمان مجاز برای قالب‌برداری معمولاً 14 روز است، اما در برخی موارد، با تأیید مهندس ناظر، ممکن است این زمان زودتر به پایان برسد. اگر ارتفاع پروژه شما از حد مجاز بیشتر باشد، استفاده از داربست مثلثی یا چکشی به عنوان گزینه‌ای ایمن‌تر پیشنهاد می‌شود. همچنین، در حین کار، استفاده از پایه اطمینان برای تراز کردن دو جک موازی ضروری است.
حداکثر بار قابل تحمل توسط جک‌ها 1500 کیلوگرم است. جک‌های تی شکل معمولاً برای کفراژبندی به کار می‌روند و در بازار به دو صورت متصل به جک آرماتوربندی یا سیال در دسترس هستند. قطر لوله داخلی این جک‌ها 5 سانتی‌متر و قطر لوله بیرونی 6 سانتی‌متر است.
در برخی پروژه‌ها، جک سقفی به عنوان یک ابزار موقت برای نگه‌داشتن بار بالادست و کفراژبندی سقف تا پایان ساخت طبقه استفاده می‌شود. کیفیت جک باید از دو جنبه مورد بررسی قرار گیرد: اول، توانایی تحمل بار سقف و دوم، قابلیت مقاومت در برابر سستی خاک. به عبارت دیگر، جک نباید به عمق زمین فرو برود و مشکلاتی ایجاد کند.

زمان‌بندی قالب‌برداری و نگهداری جک‌های سقفی

مدت زمان نگهداری جک‌های زیر سقف به عوامل متعددی بستگی دارد که در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود: نوع و عیار بتن، مواد افزودنی، دما و درجه حرارت، و نوع المان‌های سازه‌ای مانند تیر، ستون و دال.
بسته به دما، زمان لازم برای نگهداری جک‌ها زیر سقف معمولاً بین 10 تا 30 روز متغیر است. طبق مقررات ملی ساختمان، به ویژه مبحث 9، زمان قالب‌برداری و برداشتن پایه‌های اطمینان بر اساس جدول‌های مشخصی تعیین می‌شود.

نکات ایمنی در استفاده از جک ساختمانی

رعایت اصول ایمنی در هنگام کار با جک‌های ساختمانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در ادامه به برخی از نکات کلیدی اشاره می‌شود:
بررسی تجهیزات قبل از شروع کار: قبل از آغاز هرگونه فعالیت، از سالم بودن کلید قطع‌کننده، ترمزها و سیم بکسل‌ها اطمینان حاصل کنید. همچنین، نشتی روغن را نیز بررسی نمایید.
مراقبت از شبکه برق: اطمینان حاصل کنید که هیچ شبکه برقی در بالای سر شما یا دستگاه وجود نداشته باشد تا از بروز حوادث جلوگیری شود.
اطلاع‌رسانی به دیگران: قبل از بلند کردن بار، حتماً دیگران را از این اقدام مطلع کنید تا ایمنی همه افراد حاضر در محل تأمین شود.
بررسی مشخصات دستگاه: مشخصات و میزان تحمل بار دستگاه‌ها معمولاً بر روی بدنه آن‌ها درج شده است. حتماً این اطلاعات را بررسی کنید.
فاصله ایمن با جریان برق: برای جلوگیری از خطرات احتمالی، باید حداقل 6 متر فاصله با جریان برق حفظ شود.
چک کردن اهرم‌ها و هوک: قبل از استفاده از جک، اهرم‌ها و هوک را به دقت بررسی کنید و همچنین محیط اطراف را برای اطمینان از ایمنی بررسی نمایید.
حضور راننده در کابین: در زمان بارگیری یا تخلیه، راننده باید حتماً در کابین خود باشد و با دقت این کار را انجام دهد.
اجتناب از معلق نگه‌داشتن بار: بار نباید برای مدت طولانی به صورت معلق در هوا باقی بماند، زیرا این کار می‌تواند خطرناک باشد.