تسمه ماشین کاری چیست؟
تسمه ماشین کاری نواری باریک با طول زیاد است که در ضخامتهای مختلف تولید و عرضه میشود. این تسمهها به روشهای مختلف از جمله نورد سرد و نورد گرم ساخته میشوند و در صنایع گوناگون کاربرد دارند.
بعضی از تسمهها با ضخامت کم تولید میشوند که انعطاف بیشتری دارند و اغلب برای کارهایی مانند بستهبندی استفاده میشوند. در مقابل، تسمههایی که با ضخامت زیاد تولید میشوند، انعطافپذیری کمتری دارند و در ساخت قطعات صنعتی مانند خودروسازی یا تولید لوازم خانگی به کار میروند
پرکاربردترین تسمه فولادی، تسمه ماشین کاری می باشد. تسمه ماشین کاری از نظر شکل ظاهری مشابه ورق فولادی است البته با عرض کم. این نوع از تسمه به دلیل دارا بودن مقاومت و استحکام کششی بالا، کاربرد فراوانی دارد. تسمه ماشینکاری به دو صورت رول و نوار 6 متری ، ضخامت بین 2 الی 10 میلی متر ، عرض بین 1 الی 100 سانتی متر و طول 6 متر تولید و به بازار عرض می گردد.
تسمه ها به سه روش فابریک، نوردی و ماشین کاری تولید می شوند. تسمه ماشینکاری از ورق آهن با کیفیت بالا تولید می شود به این صورت که پس از برش ورق آهن، لبه آن توسط ماشین آلات مخصوص گرد شده و معمولا به شکل شاخه 6 متری برش داده می شوند. عرض تسمه ماشین کاری بر اساس کاربرد آن تعیین می شود. تسمه ماشینکاری در سه مرحله تولید می شود که عبارتند از:
- مرحله اول برش: ورق آهنی بر اساس کاربرد، در ابعاد مورد نیاز با استفاده از دستگاه گیوتین برش داده می شود.
- مرحله دوم اطوکشی: برای صاف شده ورقی که در مرحله قبل به اصطلاح شمشیری شده است، آن را طی فرآیند نورد سرد از غلطک خاصی عبور می دهند.
- مرحله ماشین کاری: در مرحله اول با توجه به عرض تسمه، تابیدگی در طول آن ایجاد خواهد شد. برای رفع حالت تابیدگی از فرآیند نورد سرد و غلطک استفاده می شود که به آن ماشینکاری می گویند.

تولید تسمه ماشین کاری
تولید تسمه ماشین کاری یک فرآیند چندمرحلهای است که با انتخاب مواد اولیه با کیفیت آغاز میشود و با ماشین کاری دقیق به پایان میرسد. این فرآیند برای تولید تسمههایی با دقت بالا، سطح صاف، و خواص مکانیکی مناسب طراحی شده است. در ادامه، مواد اولیه و مراحل تولید به طور کامل توضیح داده میشوند.
مواد اولیه تسمه ماشین کاری
مواد اولیه تسمه ماشین کاری معمولاً از شمشهای فولادی با کیفیت بالا تشکیل میشوند که بر اساس استانداردهای بینالمللی مانند DIN، ASTM، یا EN انتخاب میشوند. این شمشها از فولادهای کربنی یا آلیاژی مانند ST37، CK45، MO40، و گاهی فولادهای تخصصیتر مانند 41Cr4 ساخته میشوند. کیفیت شمشها از نظر ترکیب شیمیایی، خلوص، و یکنواختی بسیار مهم است، زیرا هرگونه ناخالصی یا نقص میتواند منجر به ترک، تغییر شکل، یا کاهش خواص مکانیکی در محصول نهایی شود.
-
ST37: این فولاد کمکربن با ترکیب شیمیایی شامل 0.17% کربن، 0.3% سیلیکون، و 0.5% منگنز، به دلیل انعطافپذیری و جوشپذیری بالا، برای کاربردهای عمومی مناسب است. ST37 مقاومت متوسطی دارد (استحکام کششی حدود 370 مگاپاسکال) و در برابر خوردگی ضعیف است، بنابراین در محیطهای مرطوب نیاز به پوشش محافظ دارد.
-
CK45: یک فولاد کربنی با 0.45% کربن، 0.25% سیلیکون، و 0.65% منگنز که استحکام کششی 600 مگاپاسکال ارائه میدهد. این فولاد قابلیت سختکاری دارد و برای قطعاتی که تحت سایش یا تنش متوسط هستند، استفاده میشود. جوشپذیری آن متوسط است و ممکن است نیاز به پیشگرمایش داشته باشد.
-
MO40: یک فولاد آلیاژی با 0.4% کربن، 1% کروم، و 0.2% مولیبدن که مقاومت بالایی در برابر حرارت (تا 500 درجه سانتیگراد) و خوردگی دارد. استحکام کششی آن تا 850 مگاپاسکال میرسد و برای کاربردهای سنگین مانند قطعات پتروشیمی مناسب است.
-
41Cr4: یک فولاد آلیاژی با کروم بالاتر (1.2%) که مقاومت خوبی در برابر تنش چرخهای و خستگی دارد. این فولاد برای کاربردهای تخصصیتر مانند قطعات خودرو یا تجهیزات صنعتی استفاده میشود.
شمشها معمولاً از کارخانههای معتبر داخلی مانند فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، یا وارداتی از کشورهایی مانند چین، هند، و اوکراین تأمین میشوند. قبل از استفاده، شمشها تحت آزمایشهای آنالیز شیمیایی (برای بررسی درصد عناصر) و مکانیکی (مانند تست کشش) قرار میگیرند. همچنین، شمشها باید عاری از ترکهای سطحی، حفرهها، یا ناخالصیهای غیرفلزی باشند. تأمین مواد اولیه با کیفیت چالشهایی دارد، از جمله نوسانات قیمت جهانی، هزینههای حمل، و تأثیر نرخ ارز بر مواد وارداتی. برای کاهش هزینهها، برخی تولیدکنندگان از ضایعات فولادی بازیافتی استفاده میکنند، اما این روش ممکن است کیفیت را کاهش دهد.
فرآیند تولید تسمه ماشین کاری
فرآیند تولید تسمه ماشین کاری شامل مراحل متعدد و دقیقی است که هر مرحله به بهبود کیفیت و دقت محصول کمک میکند. این مراحل به صورت گامبهگام در زیر توضیح داده میشود:
1. آمادهسازی و گرم کردن شمش
فرآیند با آمادهسازی شمشهای فولادی آغاز میشود. شمشها در کورههای القایی یا گازی تا دمای 1000 تا 1200 درجه سانتیگراد گرم میشوند. این دما باعث نرم شدن فولاد و افزایش قابلیت شکلپذیری آن میشود. کنترل دقیق دما ضروری است، زیرا دمای بیش از حد میتواند ساختار فولاد را تغییر دهد و دمای کم باعث ترکخوردگی در نورد میشود.
2. نورد گرم
در این مرحله، شمش های گرمشده از میان غلتکهای سنگین و بزرگ عبور داده میشوند. نورد گرم به تدریج شمش را به شکل اولیه تسمه با ضخامت و عرض تقریبی (مثلاً 10 تا 20 میلیمتر ضخامت) تبدیل میکند. این فرآیند در دمای بالا انجام میشود و دقت ابعادی محدودی دارد، اما ساختار داخلی فولاد را بهبود داده و تنشهای داخلی را کاهش میدهد. سرعت غلتکها و فشار اعمالشده با توجه به نوع متریال تنظیم میشود.
3. نورد سرد
پس از نورد گرم، تسمه ها وارد مرحله نورد سرد میشوند. در این مرحله، تسمهها در دمای محیط یا دمای پایینتر از تبلور مجدد (200 تا 400 درجه سانتیگراد) از میان غلتکهای دقیقتر عبور میکنند. نورد سرد سطح تسمه را صافتر و براقتر کرده و دقت ابعادی را به سطح موردنیاز میرساند (تفاوت ابعادی تا 0.1 میلیمتر). این فرآیند همچنین سختی و استحکام تسمه را افزایش میدهد، اما ممکن است تنشهای داخلی ایجاد کند که در مراحل بعدی تعدیل میشوند.
4. برش
پس از نورد سرد، تسمهها به طول و عرض موردنظر برش داده میشوند. این کار با استفاده از دستگاههای برش پیشرفته مانند گیوتین، برش پلاسما، یا لیزر انجام میشود. طول استاندارد معمولاً 6 متر است، اما بر اساس سفارش مشتری میتوان ابعاد متفاوتی (مثلاً 3 یا 12 متر) تولید کرد. دقت برش بسیار مهم است، زیرا خطا میتواند باعث هدررفت مواد یا ناسازگاری با نقشه پروژه شود.
5. صاف کاری
در این مرحله، تسمه ها از میان مجموعهای از غلتکهای تنظیمشده عبور میکنند تا انحناها، موجها، و ناصافیهای سطحی برطرف شوند. صاف کاری سطح تسمه را یکنواخت کرده و آن را برای ماشین کاری نهایی آماده میکند. این فرآیند همچنین به کاهش تنشهای باقیمانده از نورد سرد کمک میکند. فشار و تعداد دفعات عبور از غلتکها با توجه به ضخامت و نوع متریال تنظیم میشود.
6. ماشین کاری نهایی
ماشین کاری نهایی با استفاده از ابزارهای پیشرفته مانند دستگاههای تراش، فرز، یا سنگزنی انجام میشود. هدف این مرحله، دستیابی به دقت ابعادی و صافی سطحی موردنیاز برای کاربردهای خاص است. لبهها صاف و زاویهدار شده، و سطح تسمه برای تراشکاری بعدی یا مونتاژ مستقیم آماده میشود. بسته به متریال (مثلاً ST37 یا MO40)، ممکن است از تکنیکهای مختلفی مانند پولیش یا سنگزنی دقیق استفاده شود. این مرحله نیاز به اپراتورهای ماهر و تجهیزات مدرن دارد.
7. کنترل کیفیت و بازرسی
پس از اتمام مراحل تولید، تسمه ها تحت بازرسی دقیق قرار میگیرند. این شامل اندازهگیری ابعاد با کولیس و میکرومتر، تست کشش برای بررسی استحکام، و بررسی سطح برای نقصهایی مانند ترک یا زنگزدگی است. در صورت نیاز، نمونهها به آزمایشگاه ارسال میشوند تا با استانداردهای صنعتی (مانند DIN 1017) مقایسه شوند.
8. عملیات تکمیلی (اختیاری)
در برخی موارد، عملیات تکمیلی مانند آنیل کردن (برای کاهش تنشهای داخلی)، سختکاری (برای افزایش مقاومت)، یا پوششدهی (برای محافظت در برابر زنگزدگی) انجام میشود. این مراحل بسته به نیاز مشتری و کاربرد تسمه (مثلاً در محیطهای خورنده) اعمال میشوند.
این فرآیند با استفاده از تجهیزات پیشرفته مانند کورههای القایی، خطوط نورد پیوسته، و دستگاههای CNC انجام میشود که دقت و بازدهی تولید را افزایش میدهند.
ویژگی های تسمه ماشین کاری
تسمه ماشین کاری به دلیل فرآیند تولید دقیق، ویژگیهای خاصی در ابعاد، اندازهها، و وزن دارد که آن را برای کاربردهای صنعتی متنوع مناسب میکند. در این بخش، به طور کامل و دقیق به ابعاد و وزن تسمه ماشین کاری پرداخته میشود.
ابعاد و اندازه تسمه ماشینکاری
ابعاد تسمه ماشین کاری بر اساس استانداردهای بینالمللی مانند DIN 1017، ASTM A36، یا استانداردهای داخلی ایران تعیین میشود. این ابعاد شامل عرض، ضخامت، و طول تسمه است که با توجه به نیازهای صنعتی و کاربردهای خاص تنظیم میشوند.
-
عرض: عرض تسمه معمولاً بین 20 تا 200 میلیمتر متغیر است. تسمههای باریک با عرض 20 تا 50 میلیمتر برای قطعات کوچک مانند ابزارآلات یا قطعات تزئینی مناسب هستند، در حالی که تسمههای عریض با عرض 100 تا 200 میلیمتر برای سازههای بزرگ مانند شاسی ماشینآلات، پلها، یا قطعات صنعتی سنگین استفاده میشوند. عرض دقیق تسمه با توجه به سفارش مشتری و نوع پروژه تعیین میشود و تولیدکنندگان معمولاً امکان تولید عرضهای سفارشی را نیز فراهم میکنند.
-
ضخامت: ضخامت تسمهها از 5 تا 50 میلیمتر متفاوت است. تسمههای نازک با ضخامت 5 تا 10 میلیمتر برای کاربردهای سبک مانند ساخت قطعات کوچک یا تقویتکنندههای ساده مناسباند. تسمههای با ضخامت متوسط (10 تا 20 میلیمتر) برای کاربردهای عمومیتر مانند قطعات صنعتی و تسمههای ضخیمتر (20 تا 50 میلیمتر) برای پروژههای سنگین مانند تولید قطعات بزرگ در صنایع پتروشیمی یا نیروگاهی استفاده میشوند. ضخامت تسمه تأثیر مستقیمی بر استحکام و وزن آن دارد.
-
طول: طول استاندارد تسمهها معمولاً 6 متر است، زیرا این اندازه برای حمل و نقل و استفاده در اکثر پروژهها مناسب است. با این حال، طول تسمه میتواند بر اساس سفارش مشتری از 3 تا 12 متر یا حتی بیشتر تغییر کند. برای پروژههای خاص، مانند سازههای بزرگ، ممکن است طولهای سفارشی (مانند 4.5 متر یا 10 متر) تولید شود. تولیدکنندگان از دستگاههای برش پیشرفته مانند CNC یا لیزر برای تنظیم طول با دقت بالا استفاده میکنند.
ابعاد تسمه با دقت بسیار بالایی تنظیم میشوند تا خطای ابعادی به حداقل برسد (معمولاً کمتر از 0.1 میلیمتر). این دقت برای کاربردهایی که نیاز به مونتاژ دقیق دارند، مانند قطعات خودرو، ماشینآلات صنعتی، یا تجهیزات هوافضا، بسیار مهم است. تولیدکنندگان معتبر مانند فولاد مبارکه جداول استاندارد ابعادی ارائه میدهند که به خریداران کمک میکند ابعاد مناسب را انتخاب کنند. همچنین، برخی تسمهها با تلورانسهای سختگیرانهتر (مانند استاندارد ISO 2768) تولید میشوند که دقت ابعادی را حتی بیشتر تضمین میکند.
- وزن: وزن تسمه ماشین کاری به ابعاد آن و چگالی فولاد بستگی دارد. چگالی استاندارد فولاد 7850 کیلوگرم بر متر مکعب است. جدول وزنی تسمه ماشینکاری در ادامه به صورت کامل شرح داده شده است :
ردیف | شرح | ضخامت (mm) | عرض (mm) | وزن هر متر (kg/m) |
2 |
تسمه ماشینکاری 3 |
3 |
20 |
0.471 |
3 |
تسمه ماشینکاری 3 |
3 |
25 |
0.589 |
4 |
تسمه ماشینکاری 3 |
3 |
30 |
0.707 |
5 |
تسمه ماشینکاری 3 |
3 |
35 |
0.824 |
6 |
تسمه ماشینکاری 3 |
3 |
40 |
0.942 |
7 |
تسمه ماشینکاری 3 |
3 |
45 |
1.060 |
8 |
تسمه ماشینکاری 3 |
3 |
50 |
1.178 |
9 |
تسمه ماشینکاری 3 |
3 |
55 |
1.295 |
10 |
تسمه ماشینکاری 3 |
3 |
60 |
1.413 |
11 |
تسمه ماشینکاری 4 |
4 |
20 |
0.628 |
12 |
تسمه ماشینکاری 4 |
4 |
25 |
0.785 |
13 |
تسمه ماشینکاری 4 |
4 |
30 |
0.942 |
14 |
تسمه ماشینکاری 4 |
4 |
35 |
1.099 |
15 |
تسمه ماشینکاری 4 |
4 |
40 |
1.256 |
16 |
تسمه ماشینکاری 4 |
4 |
45 |
1.413 |
17 |
تسمه ماشینکاری 4 |
4 |
50 |
1.570 |
18 |
تسمه ماشینکاری 4 |
4 |
55 |
1.727 |
19 |
تسمه ماشینکاری 4 |
4 |
60 |
1.884 |
20 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
20 |
0.785 |
21 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
25 |
0.981 |
22 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
30 |
1.178 |
23 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
35 |
1.374 |
24 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
40 |
1.570 |
25 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
45 |
1.766 |
26 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
50 |
1.963 |
27 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
55 |
2.159 |
28 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
60 |
2.355 |
29 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
80 |
3.140 |
30 |
تسمه ماشینکاری 5 |
5 |
100 |
3.925 |
31 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
20 |
0.942 |
32 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
25 |
1.178 |
33 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
30 |
1.413 |
34 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
35 |
1.649 |
35 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
40 |
1.884 |
36 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
45 |
2.120 |
37 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
50 |
2.355 |
38 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
55 |
2.591 |
39 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
60 |
2.826 |
40 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
80 |
3.768 |
41 |
تسمه ماشینکاری 6 |
6 |
100 |
4.710 |
42 |
تسمه ماشینکاری 8 |
8 |
30 |
1.884 |
43 |
تسمه ماشینکاری 8 |
8 |
40 |
2.512 |
44 |
تسمه ماشینکاری 8 |
8 |
50 |
3.140 |
45 |
تسمه ماشینکاری 8 |
8 |
60 |
3.768 |
46 |
تسمه ماشینکاری 8 |
8 |
80 |
5.024 |
47 |
تسمه ماشینکاری 8 |
8 |
100 |
6.280 |
48 |
تسمه ماشینکاری 8 |
8 |
120 |
7.536 |
49 |
تسمه ماشینکاری 10 |
10 |
40 |
3.140 |
50 |
تسمه ماشینکاری 10 |
10 |
50 |
3.925 |
51 |
تسمه ماشینکاری 10 |
10 |
60 |
4.710 |
52 |
تسمه ماشینکاری 10 |
10 |
80 |
6.280 |
53 |
تسمه ماشینکاری 10 |
10 |
100 |
7.850 |
54 |
تسمه ماشینکاری 10 |
10 |
120 |
9.420 |
این ویژگیها تسمه ماشین کاری را به گزینهای انعطافپذیر برای پروژههای مختلف تبدیل کردهاند.
انواع تسمه ماشین کاری
تسمه ماشین کاری به دلیل تنوع در متریال، فرآیند تولید، ابعاد، کاربردها، و سطح پوشش، به انواع مختلفی تقسیمبندی میشود که هر یک برای نیازهای خاص صنعتی طراحی شدهاند. این تنوع به صنایع اجازه میدهد تا با توجه به شرایط پروژه، بودجه، و محیط کاری، گزینهای مناسب انتخاب کنند. در ادامه، انواع مختلف تسمه ماشین کاری به طور جامع و با جزئیات گسترده توضیح داده میشود.
تسمه ماشین کاری بر اساس متریال
یکی از اصلیترین معیارهای طبقهبندی تسمه ماشین کاری، نوع متریال استفادهشده است که خواص مکانیکی و شیمیایی متفاوتی را ارائه میدهد:
-
تسمه ST37: این تسمه از فولاد کمکربن با ترکیب شیمیایی شامل حداکثر 0.17% کربن، 0.3% سیلیکون، و 0.5% منگنز تولید میشود. استحکام کششی آن حدود 370 مگاپاسکال است و به دلیل انعطافپذیری بالا و جوشپذیری عالی، به عنوان گزینهای اقتصادی و پرکاربرد در صنایع شناخته میشود. این تسمه برای پروژههای ساختمانی مانند تقویتکنندهها، سازههای فلزی ساده، و قطعاتی که نیاز به شکلدهی یا جوشکاری گسترده دارند، بسیار مناسب است. با این حال، مقاومت آن در برابر سایش و خوردگی پایین است و در محیطهای مرطوب یا اسیدی نیاز به پوشش محافظ مانند گالوانیزه دارد. هزینه تولید پایین و دسترسی آسان به مواد اولیه، این نوع تسمه را به انتخابی محبوب برای پروژههای با بودجه محدود تبدیل کرده است.
-
تسمه CK45: این تسمه از فولاد کربنی با درصد کربن متوسط (0.42% تا 0.5%)، 0.25% سیلیکون، و 0.65% منگنز ساخته میشود و استحکام کششی حدود 600 مگاپاسکال دارد. قابلیت سختکاری با عملیات حرارتی (مانند کوئنچ و تمپر) و مقاومت سایشی خوب، آن را برای کاربردهای صنعتی با تنش متوسط ایدهآل میکند. این تسمه در تولید شفتها، چرخدندهها، میللنگها، و قطعاتی که نیاز به دوام و استحکام دارند، به کار میرود. جوشپذیری آن متوسط است و ممکن است در جوشکاریهای پیچیده نیاز به پیشگرمایش یا استفاده از الکترودهای خاص داشته باشد. این نوع تسمه به دلیل تعادل بین استحکام و هزینه، در صنایع خودروسازی و ماشینسازی بسیار رایج است.
-
تسمه MO40: این تسمه از فولاد آلیاژی با ترکیب شیمیایی شامل 0.38% تا 0.45% کربن، 0.9% تا 1.2% کروم، و 0.15% تا 0.3% مولیبدن تولید میشود و استحکام کششی آن تا 850 مگاپاسکال میرسد. حضور کروم و مولیبدن باعث مقاومت بالای این تسمه در برابر حرارت (تا 500 درجه سانتیگراد)، خوردگی، و فشار میشود. این ویژگیها آن را برای کاربردهای سنگین مانند قطعات پتروشیمی، توربینها، تجهیزات نیروگاهی، و محورهای بزرگ صنعتی مناسب میکند. جوشپذیری پایین آن به دلیل ساختار آلیاژی، نیاز به تکنیکهای پیشرفته جوشکاری (مانند جوشکاری با گاز محافظ) و پیشگرمایش را ضروری میکند. این تسمه به دلیل فرآیند تولید پیچیده و مواد اولیه گرانتر، قیمت بالاتری دارد، اما برای محیطهای سخت و پروژههای حیاتی ارزش سرمایهگذاری را دارد.
-
تسمه 41Cr4: این تسمه از فولاد آلیاژی با 0.4% کربن و 1.2% کروم ساخته میشود و استحکام کششی حدود 800 مگاپاسکال دارد. مقاومت بالای آن در برابر تنش چرخهای، خستگی، و سایش، آن را برای قطعاتی مانند اجزای خودرو (مانند فنرها)، تجهیزات صنعتی سنگین، و ابزارهای با دوام بالا مناسب میکند. این نوع تسمه نیز مانند MO40 جوشپذیری پایینی دارد و نیاز به تکنیکهای خاص دارد. استفاده از این متریال معمولاً در پروژههایی با نیاز به دوام طولانیمدت و عملکرد در شرایط سخت دیده میشود.
تسمه ماشین کاری بر اساس فرآیند تولید
تسمهها بر اساس روشهای تولید نیز دستهبندی میشوند که هر یک ویژگیهای متفاوتی دارند:
-
تسمه نورد گرم: این تسمهها ابتدا با نورد گرم تولید میشوند، جایی که شمشهای فولادی در دمای بالای 1000 درجه سانتیگراد از میان غلتکها عبور میکنند. سطح این تسمهها خشنتر است و دقت ابعادی کمتری (حدود 0.5 میلیمتر خطا) دارد. این نوع برای کاربردهای عمومی که نیاز به پردازش بعدی ندارند (مانند سازههای اولیه یا تقویتکنندههای ساده) مناسب است. هزینه تولید پایینتر و سرعت بالای تولید، از مزایای این روش است.
-
تسمه نورد سرد و ماشین کاری: این تسمهها پس از نورد گرم، در مرحله نورد سرد (در دمای محیط) و سپس ماشین کاری نهایی قرار میگیرند. نورد سرد سطح را صافتر و دقت ابعادی را به کمتر از 0.1 میلیمتر میرساند. ماشین کاری نهایی (مانند سنگزنی یا پولیش) سطح را کاملاً یکنواخت کرده و آن را برای تراشکاری، مونتاژ، یا کاربردهای دقیق آماده میکند. این نوع تسمه برای صنایع حساس مانند خودروسازی، هوافضا، و ماشینسازی که نیاز به دقت بالا دارند، ایدهآل است، اما هزینه تولید آن بالاتر است.
تسمه ماشین کاری بر اساس اندازه
تسمهها بر اساس اندازههایشان نیز به دستههای مختلفی تقسیم میشوند که هر یک برای کاربرد خاصی مناسباند:
-
تسمه سبک: با ضخامت 5 تا 10 میلیمتر و وزن کمتر از 25 کیلوگرم به ازای هر متر، برای کاربردهای کوچک مانند تولید ابزارآلات سبک، قطعات تزئینی، یا تقویتکنندههای ظریف استفاده میشود. این تسمهها به دلیل وزن کم، حمل و نقل آسانی دارند و برای پروژههای کوچک اقتصادی هستند.
-
تسمه متوسط: با ضخامت 10 تا 20 میلیمتر و وزن بین 25 تا 50 کیلوگرم به ازای هر متر، برای قطعات صنعتی عمومی، سازههای متوسط، و قطعاتی که نیاز به تعادل بین استحکام و وزن دارند، مناسب است. این نوع در صنایع ساختمانی و ماشینسازی رایج است.
-
تسمه سنگین: با ضخامت 20 تا 50 میلیمتر و وزن بیش از 50 کیلوگرم به ازای هر متر، برای سازههای بزرگ مانند پلها، شاسی ماشینآلات سنگین، و قطعات صنعتی بزرگ طراحی شده است. این تسمهها به دلیل استحکام بالا، در پروژههای زیرساختی و پتروشیمی کاربرد دارند.
تسمه ماشین کاری بر اساس کاربرد
تسمهها بر اساس کاربرد خاص نیز طبقهبندی میشوند و هر یک ویژگیهای متناسب با نیازهایشان دارند:
-
تسمه خودروسازی: این تسمهها با دقت ابعادی بالا و متریالهایی مانند CK45 یا MO40 تولید میشوند. برای شاسی، اجزای موتور، قطعات تعلیق، و سایر بخشهایی که نیاز به مقاومت و دقت دارند، استفاده میشوند. این تسمهها معمولاً پس از تولید تحت تستهای مکانیکی قرار میگیرند.
-
تسمه ساختمانی: معمولاً از ST37 با ضخامت متوسط تولید میشود و برای تقویتکنندهها، اسکلت فلزی ساختمانها، و سازههای ساده به کار میرود. انعطافپذیری و جوشپذیری بالای ST37 آن را برای این کاربردها مناسب میکند.
-
تسمه صنعتی: با متریالهای متنوع (مانند MO40 یا CK45) برای تولید ابزارآلات، شفتها، چرخدندهها، و قطعات ماشینآلات سنگین استفاده میشود. این تسمهها به دلیل مقاومت مکانیکی بالا، در محیطهای صنعتی با تنش زیاد به کار میروند.
-
تسمه پتروشیمی: از فولادهای آلیاژی مانند MO40 برای قطعاتی که در معرض فشار بالا، دمای زیاد، و محیطهای خورنده قرار دارند، تولید میشود. این تسمهها معمولاً با پوششهای محافظ اضافی عرضه میشوند تا دوام بیشتری داشته باشند.
تسمه ماشین کاری بر اساس سطح و پوشش
تسمهها بر اساس نوع سطح و پوشش نیز دستهبندی میشوند که هر یک برای شرایط خاصی طراحی شدهاند:
-
تسمه بدون پوشش: این تسمهها با سطح طبیعی خود عرضه میشوند و برای کاربردهای داخلی یا پروژههایی که پس از تولید پوششدهی میشوند، مناسباند. این نوع معمولاً ارزانتر است، اما در برابر زنگزدگی آسیبپذیر است.
-
تسمه گالوانیزه: با روکش لایهای از روی برای افزایش مقاومت در برابر خوردگی، به ویژه در محیطهای مرطوب، نمکی، یا اسیدی مانند بنادر و مناطق ساحلی، استفاده میشود. فرآیند گالوانیزه با غوطهوری در مذاب روی یا آبکاری الکتریکی انجام میشود.
-
تسمه رنگشده: با پوشش رنگهای مقاوم مانند اپوکسی یا پلیاورتان برای محافظت در برابر زنگزدگی و بهبود ظاهر عرضه میشود. این نوع برای پروژههایی که نیاز به زیبایی ظاهری و دوام در محیطهای داخلی یا خارجی دارند، مناسب است.
این تنوع گسترده در انواع تسمه ماشین کاری، امکان انتخاب دقیقتر را برای خریداران فراهم میکند و به آنها کمک میکند تا با توجه به نیازهای خاص خود، بهترین گزینه را انتخاب کنند.

مزایا و معایب تسمه ماشین کاری
تسمه ماشین کاری به دلیل فرآیند تولید پیشرفته و کاربرد گسترده در صنایع مختلف، مزایای قابل توجهی دارد که آن را به گزینهای محبوب تبدیل کرده است. با این حال، معایبی نیز دارد که باید در نظر گرفته شوند. در این بخش، مزایا و معایب به طور دقیق و با توضیحات کامل بررسی میشوند.
مزایا
-
دقت ابعادی و کیفیت سطح بالا:
تسمه ماشین کاری به دلیل فرآیند نورد سرد و ماشین کاری نهایی (مانند سنگزنی و پولیش)، دقت ابعادی بسیار بالایی دارد و خطای ابعادی آن معمولاً کمتر از 0.1 میلیمتر است. این دقت برای کاربردهای حساس مانند تولید قطعات خودرو، اجزای ماشینآلات صنعتی، و تجهیزات هوافضا که نیاز به مونتاژ دقیق دارند، بسیار مهم است. علاوه بر این، سطح تسمه کاملاً صاف و براق است و عاری از هرگونه نقص مانند خراش، موج، یا ترک میباشد. این کیفیت سطح نه تنها ظاهر تسمه را بهبود میبخشد، بلکه باعث میشود پوششهای محافظ مانند گالوانیزه یا رنگ بهتر به آن بچسبند و از ایجاد تنشهای اضافی در مونتاژ جلوگیری میکند. این ویژگی به تولیدکنندگان اجازه میدهد تا با کاهش ضایعات و بهبود کیفیت نهایی محصول، هزینههای اضافی را کاهش دهند.
-
استحکام و انعطافپذیری در کاربردها:
تسمه ماشین کاری بسته به متریال استفادهشده (مانند ST37، CK45، یا MO40) استحکام مکانیکی بالایی دارد. به عنوان مثال، تسمه ST37 با استحکام کششی 370 مگاپاسکال برای کاربردهای عمومی، CK45 با 600 مگاپاسکال برای قطعات تحت تنش، و MO40 با 850 مگاپاسکال برای کاربردهای سنگین مناسب است. این تنوع در استحکام و متریال، تسمه را برای صنایع مختلف از جمله خودروسازی، ساخت و ساز، ماشینسازی، و پتروشیمی انعطافپذیر میکند. همچنین، ابعاد متنوع (عرض 20 تا 200 میلیمتر و ضخامت 5 تا 50 میلیمتر) به تولیدکنندگان امکان میدهد تا تسمهای متناسب با نیاز پروژه انتخاب کنند، چه برای قطعات کوچک و ظریف و چه برای سازههای بزرگ و سنگین.
-
قابلیت فرآوری و دسترسی آسان:
تسمه ماشین کاری به دلیل سطح صاف و دقت ابعادی، به راحتی قابل فرآوری است و برای جوشکاری، برشکاری، تراشکاری، فرزکاری، و شکلدهی مناسب است. متریالهایی مانند ST37 به دلیل جوشپذیری عالی در پروژههای ساختمانی که نیاز به اتصالات متعدد دارند، بسیار کاربردیاند، در حالی که CK45 و MO40 برای تراشکاری دقیق و سختکاری ایدهآل هستند. علاوه بر این، در ایران، تولید تسمه توسط کارخانههای بزرگ مانند فولاد مبارکه، فولاد اکسین، و کویر کاشان، دسترسی به این محصول را آسان کرده و وابستگی به واردات را کاهش داده است. این امر باعث میشود که تسمه ماشین کاری به راحتی در دسترس باشد و هزینههای لجستیکی و زمان انتظار کاهش یابد.
معایب
-
هزینه تولید بالا و نیاز به تجهیزات پیشرفته:
فرآیند تولید تسمه ماشین کاری شامل مراحل متعددی مانند نورد گرم، نورد سرد، و ماشین کاری نهایی است که نیاز به تجهیزات پیشرفته مانند خطوط نورد پیوسته، دستگاههای CNC، و کورههای القایی دارد. این فرآیندها مصرف انرژی بالایی دارند و هزینههای تولید را افزایش میدهند، بهویژه برای تسمه های ساختهشده از متریالهای آلیاژی مانند MO40 که مواد اولیه گرانتری دارند. علاوه بر این، نیاز به نیروی کار ماهر و نگهداری مداوم تجهیزات، هزینههای کلی تولید را بیشتر میکند. این موضوع باعث میشود که تسمه ماشین کاری در مقایسه با تسمه های نورد گرم ساده، قیمت بالاتری داشته باشد، که ممکن است برای پروژههای با بودجه محدود چالشبرانگیز باشد.
-
حساسیت به شرایط نگهداری و جوشپذیری محدود برخی متریالها:
تسمه های ماشین کاری، بهویژه آنهایی که از متریالهایی مانند ST37 ساخته شدهاند، در برابر رطوبت و هوا مستعد زنگزدگی هستند. اگر در انبارهای نامناسب یا بدون پوشش محافظ (مانند روغن یا پلاستیک) نگهداری شوند، ممکن است دچار خوردگی شوند که کیفیت و عمر مفید آنها را کاهش میدهد. این مشکل به خصوص در مناطق مرطوب یا ساحلی بیشتر دیده میشود و نیاز به هزینههای اضافی برای پوششدهی یا نگهداری مناسب را ایجاد میکند. همچنین، تسمههای ساختهشده از فولادهای آلیاژی مانند MO40 و 41Cr4 به دلیل ساختار پیچیدهتر، جوشپذیری پایینی دارند. جوشکاری این متریالها نیاز به تکنیکهای پیشرفته (مانند جوشکاری با گاز محافظ)، پیشگرمایش، و گاهی پسگرمایش دارد، که زمان و هزینه پروژه را افزایش میدهد و ممکن است برای برخی کاربردها محدودیت ایجاد کند.
این مزایا و معایب نشان میدهند که تسمه ماشین کاری گزینهای باکیفیت و کاربردی است، اما انتخاب آن باید با توجه به نیازهای پروژه و شرایط محیطی انجام شود.
قیمت تسمه ماشین کاری
در قیمت گذاری این تسمه ماشین کاری عوامل مختلفی از جمله عرض و ضخامت تسمه دخیل می باشد. قیمت روز تسمه ماشینکاری بر حسب کیلوگرم محاسبه می شود، قیمت تسمه ماشینکاری، قیمت لحظه ای تسمه ماشینکاری ، قیمت تسمه ماشینکاری فابریک ، قیمت تسمه ماشینکاری برش خورده ، قیمت انواع تسمه ماشینکاری، خرید تسمه ماشینکاری، فروش تسمه ماشینکاری، قیمت تسمه ماشینکاری درجه 2، قیمت تسمه ماشینکاری اصفهان، قیمت تسمه ماشینکاری در تهران و قیمت تسمه ماشینکاری در اصفهان را در جداول قیمت می توانید مشاهده کنید.
البته جهت تایید موجودی و قیمت تسمه ماشین کاری می توانید با کارشناسان این مجموعه در ارتباط باشید. آهن آنیل این امکان را برای مشتریان عزیز فراهم آورده است تا بتوانند تسمه ماشینکاری مورد نظر خود را در کارگاه ، بنگاه تهران ، شهرستانها و یا آدرس مشخص شده توسط مشتری(تحویلی) دریافت نمایند. شایان ذکر است جهت رفاه حال مشتریان گرامی ، کلیه خدمات از جمله برشکاری ، خمکاری ، سوراخکاری و… قبل از بارگیری توسط آهن آنیل انجام می شود.
تسمه ماشین کاری کاربرد فراوان در ساختمان سازی، ساخت سازه فلزی، صنعت کشتی سازی، ساخت کابل، گاردریل و ... دارد. تسمه ماشینکاری به دلیل دارا بودن ویژگی هایی از قبیل کیفیت بالا و ظاهر صاف و یکدست و همچنین متریال استفاده شده در تولید آن دارای قیمتی بالاتر نسبت به تسمه نوردی می باشد.
راهنمای خرید تسمه ماشین کاری
کارشناسان فروش آهن آنیل، مشخصات و ویژگی تسمه ماشین کاری ، اعم از نوع، سایز، حالت، استاندارد، محل بارگیری و تحویل، واحد، قیمت هر واحد و همچنین تاریخ و ساعت آخرین بهروزسانی را در لیست قیمتها جمع آوری کرده اند.
کاربرد تسمه ماشین کاری در صنایع مختلفی از جمله صنایع ساخت و ساز، صنعت خودروسازی، صنایع پتروشیمی و معادن، تجهیزات پزشکی، تجهیزات کشتیرانی، صنعت درب و پنجره، تیرچه فلزی، گاردریل، سازه های فلزی، حمل و نقل، کابل تلفن و برق، بسته بندی بارهای سنگین، ساخت گریتینگ و … کاربرد فراوانی دارد.
به طور کلی تسمه، برشی از سطح فلز بوده که در انواع پلاستیکی، نخی، آهنی، استیل؛ آلومینیومی و آلیاژی برای مصارف مختلف تولید می گردد. تسمه آهنی برای بارهای ناهموار و خشن و حالت سایشی و دمای بالا مناسب بوده و از این رو نسبت به سایر وسایل حمل بار اعم از تسمه های سیمی و طناب ها برتری دارند، تسمه آهنی یکی از تجهیزات حامل بار بوده و به عنوان رایج ترین وسیله حمل بار شناخته شده است.
جمعبندی
در نهایت، تسمه ماشین کاری به عنوان یکی از مهمترین قطعات پرکاربرد در صنایع مختلف، نقش اساسی در بهبود دقت، عملکرد و کیفیت سازههای فلزی ایفا میکند. تنوع در متریال، ابعاد و نوع پرداخت سطحی باعث شده تا این نوع تسمهها پاسخگوی نیازهای متنوع صنعتی باشند. با توجه به حساسیت پروژههای مهندسی و نیاز به تلرانسهای دقیق، انتخاب تسمه ماشین کاری با کیفیت و خرید از منابع معتبر اهمیت بالایی دارد. به همین دلیل، بررسی مشخصات فنی، مقایسه قیمتها و مشاوره با کارشناسان فروش میتواند به تصمیمگیری بهتر کمک کند و بهرهوری نهایی پروژه را افزایش دهد.